over het museum

over het museum

over ons

levende schatkamer van friesland

Welkom in het Fries Museum! Vanuit een stevige worteling in de meest herkenbare maar ook meest eigenzinnige regio van Nederland bieden we een venster op de wereld en de wereld een blik op Friesland en de Friezen. Laat je inspireren door de prachtigste kunstwerken van Friese meesters als Sir Lawrence Alma-Tadema, Gerrit Benner en Wybrand de Geest. Laat je meevoeren met de spannende verhalen van Grutte Pier, Mata Hari en de Vikingen en ontdek hoe het opmerkelijke landschap door de jaren heen gevormd is en nog steeds in ontwikkeling is. Er is niet alleen veel te zien, maar ook regelmatig wat te doen. Volg een workshop of rondleiding of kom langs voor een lezing!

Als bewaarder van erfgoed en kunst biedt het Fries Museum vanuit een stevige worteling een venster naar het verleden en een blik op de toekomst, om zowel lokale als nationale bezoekers te boeien en inspireren.

collectie en tentoonstellingen

Met meer dan 200.000 voorwerpen van meer dan 300 eigenaren beheren we de grootste regionale collectie van Nederland. Vijf conservatoren beheren ieder een deel van de collectie: 

  • Archeologie & terpentijd
  • Oude kunst
  • Toegepaste kunst & textiel
  • Fries Verzetsmuseum (& Mata Hari)
  • Moderne & Hedendaagse Kunst 

Een deel is altijd te zien in onze vaste presentatie Ferhaal fan Fryslân op de eerste verdieping. Je vindt op de tweede verdieping het Fries Verzetsmuseum, waarin persoonlijke verhalen de Tweede Wereldoorlog in Friesland belichten. In de zalen maken we met afwisselend kunst, archeologie, en mode en textiel spraakmakende tentoonstellingen, waarvoor toeristen uit heel Nederland naar Fryslân komen. De derde verdieping biedt perspectief, met wisselende hedendaagse kunstpresentaties. Natuurlijk is er ook ruimte voor experiment en levendigheid. Samen met Arcadia zijn we driejaarlijks een laboratorium voor mogelijkheden in de toekomst en zo een plek van inspiratie voor de regio en voor de wereld. In de hal zijn presentaties van partners uit de regio en we reflecteren regelmatig op maatschappelijke ontwikkelingen met prikkelende tentoonstellingen. De collectie is permanent op meer dan 100 locaties te zien, niet onder onze naam maar onder die van de plek zelf. Jammer genoeg kunnen we niet alles laten zien in het museum. We werken daarom continu aan de digitale zichtbaarheid van de collectie, met een online database, collectieverhalen, foto’s, video’s, games en online exposities. 

Alleen al in Friesland zijn zo'n 1800 van onze voorwerpen te zien.

inclusief en toegankelijk

Het Fries Museum is er voor iedereen. Of je nu een ervaren kunstkenner bent of nog nooit in een museum bent geweest, Fries of niet Fries, geschiedenisliefhebber of kunstkenner, jonge hond of oude rot: het is onze missie om iedereen zich bij ons thuis te laten voelen. In het Fries Museum kom je in aanraking met andere levensvisies, gewoonten en tijden. Met vreemde en verrassende perspectieven. We bieden je een bijzondere ervaring, waarbij menselijke verhalen en perspectieven leiden tot reflectie en verbeelding. Al mag je natuurlijk ook ongegeneerd van onze schilderijen komen genieten. 

Het Fries Museum sluit zich volledig aan bij de Code Diversiteit & Inclusie, om als museum open te staan voor diversiteit, en inclusiever te opereren op alle terreinen. We zijn er trots op dat 1 op de 3 Friezen ons al eens bezocht heeft. Het museum is gratis toegankelijk voor kinderen en jongeren tot 18 jaar en met onze onderwijsprogramma's op maat weten we precies de juiste snaar te raken. Middels bijzondere activiteiten en samenwerkingen verlagen we de drempel tot het museum bovendien doorlopend voor verschillende groepen mensen. Met verdiepende activiteiten bieden we kennis en inhoud aan (veelal Friese) cultuurliefhebbers.

Gratis activiteiten maken het museum verder toegankelijk voor Friezen met een kleine beurs en via samenwerkingen met Vluchtelingenwerk, Kwadrantgroep en de MuseumPlusBus bereiken we nieuwe Friezen en (dementerende) ouderen. Middels speciale rondleidingen is het museum ook toegankelijk voor mensen met een visuele of auditieve beperking. Er zijn speciale programma's rond (hedendaagse) kunst voor de makers in de provincie.

Maar dat is voor ons nog niet genoeg: vanaf 2024 gaat de collectie op tour en reizen de stukken terug naar de plek waar ze vandaan komen. Voor mensen die we niet fysiek kunnen bereiken, ontwikkelen we online producten. Economisch dragen we bij door onze toeristische aantrekkingskracht. Voor tentoonstellingen als Alma-Tadema en Rembrandt & Saskia reizen bezoekers speciaal naar Leeuwarden en ze blijven vaak een nachtje slapen of een hapje eten. We ontvingen in het nieuwe gebouw in tien jaar tijd maar liefst 1,4 miljoen bezoekers! 

We ontvingen in het nieuwe gebouw in tien jaar tijd maar liefst 1,4 miljoen bezoekers. Bekijk de hoogtepunten hierboven.

We ontvingen in het nieuwe gebouw in tien jaar tijd maar liefst 1,4 miljoen bezoekers. Bekijk de hoogtepunten hierboven.

fries museum op paad

In 2024 gaan we met de collectie op tour door Fryslân. Echte voorwerpen reizen terug naar de plek waar ze vandaan komen. De ontmoeting is wederkerig, want het museum gaat drie jaar lang verhalen, voorwerpen en foto’s van bewoners documenteren. Zo wordt ter plekke de kennis over de collectie verrijkt.

kolleksjesintrum fryslân

Onze collectie bevindt zich sinds 2016 in het meest duurzame museumdepot van Nederland: het energieneutrale KolleksjeSintrum Fryslân (KSF), dat we samen met het Natuurmuseum Fryslân, het Fries Scheepvaartmuseum, het Fries Landbouwmuseum en het provinciale rijksarchief Tresoar gebruiken. Omdat wij circa 50 procent van het depot gebruiken, is de coördinator van het KSF bij
ons in dienst. Wij staan in voor het gebouwbeheer, het depotbeheer en de beveiliging, Tresoar zorgt voor de ICT-faciliteiten.

In onze snel veranderende samenleving zijn vraagstukken omtrent culturele identiteit, de verhouding tot de ander en onze omgang met de omgeving relevanter dan ooit. 

onderwijs en activiteiten

Met onze onderwijsprogramma's inspireren we jonge Friezen met hun erfgoed en kunst. Zeker in Leeuwarden, waar in sommige wijken 60 procent van de kinderen in armoede leeft, willen we ons steentje bijdragen. We ontwikkelen onze programma's in nauwe samenwerking met het veld en de leerlingen, waardoor ze aansluiten bij hun belevingswereld en voldoen aan de eisen die het onderwijs stelt (kerndoelen en eindtermen). We bereiken het PO, VO en MBO (inclusief de speciale onderwijsvormen).

groen en duurzaam

Als etalage van Fryslân, de meest circulaire regio van Nederland, is duurzaamheid voor ons een speerpunt. Het museum maakt gebruik van een WKO-installatie en gezamenlijke inkoop van duurzame energie. Sinds 2018 is het museum gasloos. Warme zomers en veel bezoekers betekenen extra koelingsbehoefte. We onderzoeken daarom de inzet van de gegenereerde warmte als energie voor onszelf of anderen. In 2021 zijn we gestart met een interne projectgroep die samen met deskundigen en Circulair Friesland onderzoekt hoe wij als museum onze ‘voetafdruk’ verder kunnen verkleinen.

Duurzaamheid in het Fries Museum

gezamenlijke organisatie

Het Fries Museum en Keramiekmuseum Princessehof vormen een organisatie van twee zelfstandige en eigentijdse musea waar kwaliteit en publiek voorop staan. Keramiekmuseum Princessehof zet zijn topcollectie in om met aantrekkelijke tentoonstellingen verhalen over keramiek uit Azië en Europa te vertellen aan kunst- en cultuurliefhebbers. Lees hier meer over de organisatie.

financiën

De kosten van het museum zijn onder te verdelen in drie kerngebieden: collectie, huisvesting en publiek. Ter illustratie hebben we de financiën van 2022 bijgevoegd. Met 6,8 miljoen aan uitgaven tegenover 6,3 miljoen aan inkomsten draaiden we 3 ton verlies. Door stijgende kosten en inkomsten die niet meestijgen en zelfs teruglopen, komt de begroting de komende jaren steeds verder onder druk te staan. Een groot deel van deze kosten (collectie en huisvesting) zijn vast, daar kunnen we niet verder op bezuinigen. De pijn zal dus gevoeld worden in het publieksprogramma en dat vinden we enorm jammer, omdat we daarmee echt impact kunnen maken. Niet alleen economisch (weet je nog, die drommen toeristen die voor Alma-Tadema en Escher op Reis naar Friesland kwamen?), maar vooral ook maatschappelijk (met onderwijs en bijzondere activiteiten voor veel verschillende groepen in de samenleving).

uitgaven

collectie €2.060.000  gebouw €1.600.000 publiek €3.140.000
collectiebeheer €1.290.000 onderhoud en investeringen €860.000 tentoonstellingen en publicaties €2.000.000
beveiliging €220.000 energie €130.000 marketing €150.000
huur depot €120.000 schoonmaak €150.000 educatie en activiteiten €300.000
organisatiekosten €430.000 belastingen €120.000 organisatiekosten €690.000
    organisatiekosten €340.000    
totale kosten €6.800.000        

inkomsten

overheden €3.500.000 eigen inkomsten €3.000.000
provincie €3.100.000    
rijk €400.000    
totale inkomsten €6.500.00    
© Fries Museum - alle rechten voorbehouden disclaimer privacybeleid