laatste grote tentoonstelling?

Het Fries Museum sluit Wij Vikingen succesvol af met 88.028 bezoekers. Het museum heeft de eigen reserves ingezet om de tentoonstelling mogelijk te maken en toont hiermee aan dat investeren in cultuur loont. Twee derde van de bezoekers kwam van buiten Fryslân. Gezamenlijk gaven zij ruim vier miljoen euro uit in de regio in winkels, aan een diner in de stad of een overnachting. Ook onder scholen was de tentoonstelling populair: meer dan 2800 leerlingen uit het PO, VO, MBO en HBO maakten gebruik van het speciaal ontwikkelde onderwijsprogramma. Het museum trok ook veel Friese gezinnen. Zij kwamen bijvoorbeeld voor de drukbezochte vakantieworkshops, staakvermaak of de kinderroute door de tentoonstelling. Zonder extra financiering kan het Fries Museum geen grote tentoonstellingen als Wij Vikingen meer maken. Het museum is daarom vóór het einde van juni op zoek naar nieuwe middelen om zijn culturele, maatschappelijke en economische rol voor Fryslân te kunnen behouden.

De tentoonstelling eindigde onverwachts drie dagen eerder. Door de maatregelen het COVID-19 sloot het museum zijn deuren volgens landelijk advies. Bezoekers die het laatste weekend langs wilden komen waren teleurgesteld, maar toonden ook begrip voor de situatie.
Aan de hand van archeologische schatten ontdekte de bezoeker van 19 oktober 2019 t/m 12 maart 2020 dat ‘Viking’ geen volk, maar een levensstijl was. In Wij Vikingen vertelden meer dan 500 objecten uit binnen- en buitenland over de complexe relatie tussen de Nederlandse kustbewoners en Vikingen. Meer dan 100 bruiklenen uit onder andere het British Museum en National Museum of Ireland kwamen naar Leeuwarden om de tentoonstelling luister bij te zetten. Bovendien zijn er Friese muntschatten speciaal voor de tentoonstelling gerestaureerd, bijvoorbeeld de schat van Midlum. Hiermee waren de Friese zilverschatten weer in oude glorie hersteld en voor iedereen te bewonderen.
jongeren bouwen vikingschip
Blikvanger van de tentoonstelling was het levensgrote Vikingschip in de laatste zaal, speciaal gebouwd voor de tentoonstelling door studenten van ROC Friese Poort. De studenten van de afdeling Bouw & Infra en Maritieme Techniek werden door het museum gekoppeld aan een expert van Vikingeskibs Museet in Roskilde. Ook kregen ze bij het bouwen ondersteuning van Bein Brandsma van Jachtwerf Brandsma in Augustinusga, gespecialiseerd in de bouw van houten schepen. ‘Ik vind het geweldig dat ik de kennis die ik van mijn vader leerde over kan brengen op deze jonge studenten. Het is toch fantastisch dat ik op 74-jarige leeftijd samen met deze jongens een schip bouw?’
publiekslieveling
De tentoonstelling werd feestelijk afgetrapt met de talkshow Iepen UP van Omrop Fryslan. Tijdens de talkshow werd een volle zaal in poppodium Neushoorn enthousiast gemaakt voor Wij Vikingen. De LARP en Vikingcommunity van Fryslân kregen zelfs een exclusieve preview van de tentoonstelling. Bezoekers beoordelen de tentoonstelling met gemiddeld een 8,4. Een derde van de bezoekers kwam uit Fryslân. Met de tentoonstelling hebben we veel nieuwe bezoekers bereikt: 38% kwam voor het eerst. Ook de pers had veel aandacht voor Vikingen. Er verschenen 385 artikelen in gedrukte media en op internet, met een mediawaarde van €648.926,-. NRC gaf de expositie vier sterren en Museumtijdschrift vond dat Wij Vikingen ‘opwindend’ eindige ‘aan boord van een replica van een drakkar-oorlogsschip. Iedereen wil zich wel even Viking voelen.’ De Telegraaf noemde de tentoonstelling ‘spannend’ en de Leeuwarder Courant complimenteerde de ‘verrassende invalshoek’.

economische impact
Twee derde van de bezoekers kwam van buiten Fryslân. Gezamenlijk besteedden zij meer dan 4 miljoen euro in Leeuwarden en de regio aan tickets, eten, drinken, overnachten, winkelen en andere activiteiten. Bovendien bleef een op de tien van deze bezoekers een of meerdere nachten slapen in Fryslân. Het museum zorgde zo voor meer dan 10.000 overnachtingen in de regio. Verschillende ondernemers haakten in op de tentoonstelling. Zo maakte de Leeuwarder Grutte Pier Brouwerij speciaal een bier: Rodulf de Viking. In totaal zijn er 18.000 flesjes van het vikingbier verkocht.
scholen uit heel fryslân op viking
Meer dan 2800 leerlingen uit het PO, VO, MBO en HBO maakten gebruik van het speciaal ontwikkelde onderwijsprogramma. Opvallend is dat, waar voorheen vooral scholen uit Leeuwarden meededen, met Wij Vikingen meer schoolgroepen uit omliggende dorpen in Fryslân langskwamen. Drie scholen uit Pingjum, Midlum en Tzummarum kregen een extra bijzonder VIP-bezoek aangeboden. In de dorpen zijn schatten gevonden die te zien waren in de tentoonstelling. Die basisschoolleerlingen volgden een speciaal programma in het museum inclusief een workshop Vikingschip bouwen.
iedereen kan vikingen
Om het voor iedereen mogelijk te maken om van de tentoonstelling te genieten was het museum gratis open tijdens Verhalenavond. Ook zijn er via Stichting Present 200 kaartjes verdeeld onder 100 gezinnen die te maken hebben met armoede, een slechte gezondheid of een sociaal isolement. In samenwerking met KwadrantGroep verzorgde het museum rondleidingen door Wij Vikingen voor mensen met dementie, en voor doven en slechthorenden.
einde blockbustertijdperk?
Met de reguliere inkomsten uit de provinciale subsidie, fondsen, sponsoring en publieksopbrengsten kan het museum de collectie beheren, het gebouw onderhouden en met de programmering zo’n 80.000 bezoekers per jaar trekken. Het museum heeft de afgelopen jaren laten zien dat investeren in grote tentoonstellingen als Alma-Tadema, Mata Hari, Escher op reis, Rembrandt & Saskia en Wij Vikingen veel extra bezoekers naar de regio brengt en daarmee zorgt voor een grote economische impact in de regio, minimaal 35 miljoen euro. Ook de maatschappelijke impact was groot, met onder meer Planeet Escher (met Escher-streetart en Escherkunstwerken in het graan op het Bildt), een Vikingschip gebouwd door ROC Sneek. Ook gingen in 2019 zo'n 20 MBO en VO-leerlingen in de leer bij ambachtslieden in Marokko en Fryslân. Ook organiseert het museum speciale rondleidingen voor dementerende ouderen. Het Fries Museum wil zijn culturele, maatschappelijke en economische rol graag blijven vervullen voor Fryslân en zoekt daarom voor juni 2020 naar nieuwe middelen.
 
Het Fries Museum wordt mede gefinancierd door de Ir. Abe Bonnema Stichting, de Provincie Fryslân, het Samenwerkingsverband Noord-Nederland, EZ/Kompas, de BankGiro Loterij en Aegon.