In 2020 is het 75 jaar geleden dat Nederland bevrijd werd. Ter ere van dit jubileum toont het Fries Verzetsmuseum in samenwerking met Tresoar, het Fries Film Archief en Historisch Centrum Leeuwarden films en foto's van de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding in Fryslân. Oog in oog met oorlog is van 11 april t/m 6 september 2020 te zien in het Fries Museum in Leeuwarden.
De tentoonstelling van het Fries Verzetsmuseum sluit aan bij het landelijke project De Tweede Wereldoorlog in 100 foto’s van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD). De foto’s worden aangevuld met amateurfilms die het Fries Film Archief speciaal voor deze tentoonstelling selecteerde. Sommige films en foto’s zijn in het geheim en met gevaar voor eigen leven geschoten.
fries straatbeeld
Oog in oog met oorlog geeft een indringend beeld van de oorlogsjaren, het verzet en de Jodenvervolging in Fryslân. Bekende en minder bekende verhalen passeren de revue. Zo zijn huiveringwekkende filmbeelden te zien van de deportatie van de familie De Jongh in 1942, stiekem gemaakt door een overbuurman. Ook zijn foto’s en filmbeelden te zien van een nationaal-socialistische bijeenkomst op het Wilhelminaplein (dat door de bezetter 'Het Plein' werd genoemd). In Leeuwarden, maar ook in andere steden, werd het straatbeeld overspoeld met Duitse bewegwijzering. Verder worden foto’s getoond van de hongerwinter van 1944-1945. Circa 70.000 hongerevacués werden over Fryslân verspreid, waar de tekorten net iets minder nijpend waren dan in de rest van Nederland. Op Schiermonnikoog werden gesneuvelde Engelse vliegeniers met militaire eer begraven door Duitse soldaten. Tot slot zijn bijzondere filmbeelden te zien van de eerste dagen na de bevrijding. Je ziet een uitbarsting van vreugde in verschillende dorpen en steden in Fryslân, maar ook de schaduwkanten van de bevrijding, zoals arrestaties en afrekeningen.
ontmoetingsplek
In de tentoonstelling wordt een speciale ontmoetingsplek ingericht waarin hedendaagse projecten een plaats krijgen. Zo laten Friese jongeren en ouderen die zelf de oorlog hebben meegemaakt, zien wat het betekent om in de jaren veertig op te groeien versus nu. Leerlingen van het Christelijk Gymnasium Beyers Naudé in Leeuwarden hebben hun ontmoetingen met de oorlogsgeneratie uitgewerkt tot teksten, die samen met foto’s van de deelnemers te zien zijn in de laatste zaal van de tentoonstelling. Schrijver en journalist Auke Zeldenrust is initiator van het project. Ook is op deze ontmoetingsplek ruimte om met getuigen, experts en elkaar in gesprek te gaan.
activiteiten
Het Verzetsmuseum organiseert tal van activiteiten bij de tentoonstelling. Samen met Iepen UP en Bevrijdingsfestival Fryslân worden er Vrijheidscolleges georganiseerd in de aanloop naar 5 mei. Philip Freriks, Splinter Chabot en Angelique Houtveen delen hun visie op vrijheid en zetten je aan het denken in drie gratis lezingen. Op de avond van de Nationale Dodenherdenking wordt een jongerenvoorstelling gespeeld in samenwerking met Tryater en Theater Na De Dam. Ook zijn er speciale themarondleidingen en workshops.
fries verzetsmuseum
Gelijktijdig met de tentoonstelling Oog in oog met oorlog is in het Fries Verzetsmuseum een presentatie te zien rond het thema vrijheid anno nu. In de presentatie, die eind 2019 werd geopend, vertellen elf Friezen met uiteenlopende achtergronden hun eigen verhaal over vrijheid. Het Fries Verzetsmuseum is sinds 1979 actief om het verhaal over Fryslân tijdens de Tweede Wereldoorlog op een educatieve wijze te vertellen. In 1995 werd het museum onderdeel van het Fries Museum. In 2013 verhuisde het Fries Verzetsmuseum mee met het Fries Museum naar het nieuwe gebouw aan het Wilhelminaplein in Leeuwarden.
Oog in oog met oorlog is tot stand gekomen in samenwerking met Tresoar, het Fries Film Archief en Historisch Centrum Leeuwarden.
Het Fries Verzetsmuseum is onderdeel van het Fries Museum.
Het Fries Museum wordt mede gefinancierd door de Provincie Fryslân, de BankGiro Loterij, het Samenwerkingsverband Noord-Nederland, het Ministerie van Economische Zaken en de Ir. Abe Bonnema Stichting.