Afgelopen weekend ging in het Fries Museum de tentoonstelling Icons van start. Daarin werd voor het eerst het werk gepresenteerd dat Natasja Kensmil in opdracht van het museum maakte. Bij dit nieuwe werk lanceert het museum nu een speciale podcast. Onder de bezielende leiding van NOS-presentator Simone Weimans vertelt Kensmil in de podcast meer over het maakproces, haar drijfveren, motivatie en de veelomvattende vraag: kunnen we leren van de geschiedenis? De podcast is nu te beluisteren via Apple, Spotify en friesmuseum.nl. Het werk van Kensmil, die vandaag de Johannes Vermeer Prijs 2021 won, is nog tot en met 9 januari 2022 te zien in Leeuwarden.

podcast
In de podcast gaat NOS-presentator Simone Weimans met Kensmil in gesprek over het groepsportret dat de aanleiding vormde voor haar nieuwe werk. Het uitgangspunt was stadhouder Willem Frederik, die de kunstenaar via zijn dagboeken beter leerde kennen. Uiteindelijk besloot Kensmil een werk te maken over zijn vrouw, Albertine Agnes, prinses van Oranje, gravin van Nassau (1634-1696). Het portret is een hedendaags antwoord op de adellijke pronkportretten in de collectie van het museum en weerspiegelt de tegenstrijdigheden van die tijd. Ook bespreken Kensmil en Weimans hoe haar werk zich verhoudt tot de actualiteit.

opdracht
Aanleiding van de opdracht om voor Icons een nieuw werk te maken, was een groepsportret uit de collectie van het Fries Museum in het Stadhouderlijk Hof in Leeuwarden. Op het portret zijn vier machtige graven uit het huis van Nassau-Dietz en Nassau-Siegen afgebeeld. De neven worden geflankeerd door drie naamloze jonge bedienden uit de huishouding van de geportretteerden. Vooral de aanwezigheid van de Zwarte page in het midden van het schilderij roept vragen op. Waar de graven met naam en toenaam vermeld worden – Willem Frederik van Nassau-Dietz (1613-1664) zelfs in rode letters, vermoedelijk omdat hij de opdracht voor het portret gaf – blijven hun bedienden ongeïdentificeerd. Het Fries Museum heeft Natasja Kensmil, die in haar werk onderzoekt hoe historische machtsfiguren en -verhoudingen een betekenis krijgen in het heden, gevraagd om met een nieuw kunstwerk op dit portret te reflecteren. Het door het Fries Museum aangereikte kader past naadloos bij haar recente schilderijen over de tegenstrijdige zeventiende eeuw.

natasja kensmil
Natasja Kensmil (Amsterdam, 1973) studeerde aan de Gerrit Rietveld Academie en bij De Ateliers in Amsterdam. In haar werk onderzoekt ze onderbelichte kanten van de geschiedenis en stelt ze machtsverhoudingen ter discussie. De complexiteit van haar onderwerpen wordt weerspiegeld in haar gelaagde manier van schilderen. Haar werk was onder andere te zien in Stedelijk Museum Amsterdam, de Royal Hibernian Academy (Dublin) en het National Museum of Women in the Arts (Washington). Kensmil won verschillende prijzen, waaronder de Koninklijke Subsidie voor Schilderkunst in 1998. Vandaag werd bekend dat zij winnaar is van de Johannes Vermeer Prijs 2021, de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten. De jury onder leiding van Andrée van Es noemt haar werk ‘helend, opbouwend en kritisch tegelijkertijd’.