Diverse Friese musea en erfgoedinstellingen hebben een schenking ontvangen uit de nalatenschap van B. en E. van Haersma Buma-van Werkum. Het gaat om het Fries Museum, Fries Verzetsmuseum, Keramiekmuseum Princessehof, Fries Scheepvaart Museum, Fries Landbouwmuseum, Dekema State en de Oudheidkundige Vereniging Warkums Erfskip. Tresoar kreeg bijzondere stukken uit het familiearchief in bruikleen. Dankzij de schenking hebben deze instellingen hun collecties kunnen verrijken en Fries erfgoed weten te behouden. De familie hoopt anderen te inspireren hetzelfde te doen.
Aanleiding voor de schenking is het overlijden van mr. Bernhard van Haersma Buma (1932-2020), oud-burgemeester van Workum en Sneek. Na zijn pensionering heeft hij zich met name ingezet voor de Friese geschiedschrijving van de hem zo vertrouwde provincie. Ook voor het Fries Museum is hij van grote betekenis geweest, omdat hij altijd bereid was om te helpen met onderzoek naar collectieonderdelen. Daarnaast wist hij belangrijk erfgoed voor Fryslân te behouden of te verwerven. Uit het huis van mr. Bernhard van Haersma Buma en zijn vrouw mr. drs. Elly van Haersma Buma-van Werkum (1933-2019) in Leeuwarden kregen verschillende Friese musea en instellingen die hen dierbaar waren, de gelegenheid om objecten te selecteren.
fries museum en fries verzetsmuseum
Het Fries Museum ontving een 17de eeuws servet, een mesheftje uit ca. 1600-1620 en een leren portefeuille uit 1775. Het servet van wit linnen damast is geweven voor Douwe van Aylva en Lucia van Meckema. Mogelijk gaat het om een huwelijksgeschenk van de ouders van de bruid of bruidegom. Het museum kreeg ook een briefopener, met een origineel zilveren mesheft met voorstellingen daarin gegraveerd. De leren portefeuille was eigendom van Johan van Idsinga, wiens naam in gouden letters onder de klep staat. Het Fries Verzetsmuseum ontving verschillende documenten van mr. Sybrand Marinus van Haersma Buma, de vader van Bernhard. Als burgemeester van Wymbritseradeel kwam Van Haersma Buma openlijk in verzet tegen de Duitse bezetters door het dragen van een speld met de beeltenis van Koningin Wilhelmina. Naar aanleiding hiervan werd hij gearresteerd en ingesloten in achtereenvolgens het huis van bewaring in Scheveningen (Oranjehotel), Kamp Amersfoort en concentratiekamp Neuengamme (Duitsland), waar hij op 11 december 1942 overleed. De schenking omvat onder andere de brieven die Van Haersma Buma schreef aan zijn vrouw vanuit gevangenschap, en speelgoed en een handgeschreven bevrijdingsverslag van zoon Bernhard. De geschonken objecten vormen een uitermate geschikt startpunt voor het gesprek over dilemma's in bezettingstijd.
princessehof
Keramiekmuseum Princessehof kan dankzij de schenking een porseleinen schotel uit Japan aan zijn verzameling toevoegen. De schotel is vervaardigd in de tweede helft van de 17de eeuw. Door onrustigheden in China werd het voor het Westen moeilijker om daar porselein te kopen. De VOC besloot daarom bestellingen in Japan te plaatsen. Dit kostbare porselein viel goed bij de Nederlanders in de smaak. Op de schotel is een rivierlandschap te zien met verschillende paviljoens gelegen in de bergen omgeven door bomen.
fries scheepvaart museum
Ook van mr. Sybrand Marinus van Haersma Buma is de roodkoperen melkemmer met afbeelding van de vermaarde stoomboot C. Bosman. Na de huwelijksreis met zijn vrouw Marca Eduarda van Heloma (1903-1996) werd het stel feestelijk onthaald in Staveren, waar Sybrand destijds burgemeester was. Bij aankomst ontving het jonge echtpaar een melkemmer, gemaakt door koperslager Klaas Dijkstra uit Sneek. Hij voorzag de bloempot van gedreven en gegrafeerde afbeeldingen van het Staverse stadhuis en de stoomboot C. Bosman, die tussen 1916 en 1956 de veerdienst op Enkhuizen onderhield.
fries landbouwmuseum
Het Fries Landbouwmuseum ontving een viertal objecten van steengoed, afkomstig van de boerderij van de familie Castelein in Warga. Het gaat om een aardappelschaal, twee beslagpotten en een waterketel.
dekema state
Dekema State in Jelsum kreeg onder andere een linnenpers, een doofpot en een Friese staartklok van de familie van Haersma Buma-van Werkum. Hoewel Dekema State helemaal ingericht is biedt elk van de geschonken stukken een aanvulling op het geheel, met elk een eigen verhaal. De objecten zijn te bewonderen zodra de state weer opent.
warkums erfskip
De Oudheidkundige Vereniging Warkums Erfskip ontving onder meer een klein kleedje, gemaakt door de nonnen van het Sint Gertrudis Gesticht te Workum, en enkele penningen.
tresoar
Tresoar heeft tot slot de boekencollectie uit de familiestichting Buma in bruikleen gekregen. Daarin bevinden zich bijzondere werken die een goede aanvulling zijn op de boekencollectie van Tresoar. Ook andere zaken uit het familiearchief worden in bruikleen gegeven, zoals de neerslag van de onderzoeken op genealogisch en historisch vlak die Bernhard en zijn vader Sybrand in de loop der jaren hebben gedaan en de toespraken en lezingen van Bernhard van Haersma Buma. Naast onderzoeker bij Tresoar was hij ook jarenlang actief als vrijwilliger, met name bij het ontsluiten van de oud-rechterlijke archieven van Workum.
Het Fries Museum wordt mede gefinancierd door de Provincie Fryslân, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gemeente Leeuwarden, de BankGiro Loterij en de Ir. Abe Bonnema Stichting.