seeds of memory

feit en fictie
heden en verleden
seeds of memory

feit en fictie, heden en verleden komen samen in 'seeds of memory'

Op zaterdag 15 april 2023 opent in het Fries Museum de nieuwe hedendaagse kunsttentoonstelling Seeds of Memory. In deze grote groepstentoonstelling gebruiken kunstenaars sporen van het verleden om verhalen te vertellen. Ze verbeelden herinneringen en geschiedenissen die mogelijk hebben plaatsgevonden of verzonnen zijn, en herstructureren feiten tot een nieuw verhaal. Deze verhalen krijgen vorm in tot de verbeelding sprekend werk waarin uiteenlopende landschappen, dieren, materialen en objecten uitgangspunt zijn. Van de kunstmatige indeling van het dierenrijk tot een verzonnen stad, en van de lange geschiedenis van een adellijk Fries landgoed tot eeuwenoude sporen in het landschap. Met werk van Noor Abuarafeh (Palestina, 1986), Mercedes Azpilicueta (Argentinië, 1981), Maarten Vanden Eynde (België, 1977), Saskia Noor van Imhoff (Canada/Nederland, 1982), Bert Scholten (Nederland, 1988) en Rinus Van de Velde (België, 1983).

Op zaterdag 15 april wordt deze tentoonstelling gezamenlijk met de eerst museale solotentoonstelling van Katja Novitskova (Estland, 1984) feestelijk geopend met een uitgebreid programma. Publiek is welkom en entree is deze dag gratis. Aanmelden kan via de website van het museum.

De video-installatie Am I the Ageless Object at the Museum? (2018) van Noor Abuarafeh verweeft beelden van dierentuinen in Palestina, Zwitserland en Egypte met afbeeldingen van opgezette dieren en vastgepinde insecten uit natuurhistorische musea. Vanuit verschillende perspectieven vertelt een voice-over over jeugdherinneringen over sterrenbeelden, de evolutie van nijlpaarden, en de mythische symboliek van walvissen. Voor haar installatie in het Fries Museum stelde Abuarafeh een collectie van objecten samen, waaronder opgezette dieren uit de collectie van het Natuurmuseum Fryslân in Leeuwarden.

Noor Abuarafeh, Am I the Ageless Object at the Museum?, 2018, Video installation, 14:59 min, Courtesy the artist
Noor Abuarafeh, Am I the Ageless Object at the Museum?, 2018, Video installation, 14:59 min, Courtesy the artist

Bert Scholten verhaalt in twee nieuwe video’s over de traditie en geschiedenis van koekplanken. Via het geven van koek werden vroeger symbolische boodschappen overgedragen. De koekplanken vloeien voort uit het brengen van dieroffers, een gebruik dat veranderde in het maken van figuratieve broden en, uiteindelijk, de speculaaskoeken zoals we die nu kennen. 

Op een printplaat arrangeerde Maarten Vanden Eynde zaden in de vorm van de plattegrond van de Congolese stad Fungurume, die is omgeven door kopermijnen. Het werk fungeert als een archief van de lokale flora en fauna. De printplaat brengt zeldzame plantensoorten in kaart en kan gebruikt worden om de biodiversiteit rond Fungurume te herstellen wanneer de mijnbouwactiviteiten in dat gebied zijn beëindigd.

Maarten Vanden Eynde, Fungurume, Courtesy the artist. Fotografie Philippe De Gobert. Collectie Anne Dengis en Jean-Luc Petit.
Maarten Vanden Eynde, Fungurume, Courtesy the artist. Fotografie Philippe De Gobert. Collectie Anne Dengis en Jean-Luc Petit.

Saskia Noor van Imhoff is geïnteresseerd in de manier waarop verzamelingen kennis selecteren en classificeren. Speciaal voor deze tentoonstelling ontwikkelde Van Imhoff een zaalvullende installatie naar aanleiding van een lopend onderzoek. De installatie is geworteld in Van Imhoff’s eigen leven: een negentiende-eeuwse boerderij, het bijbehorende land en haar studio in Gaasterland. Ze onderzocht onder andere de gebinten van de boerderij: de groeiwijze van de balken en de plaats van herkomst. Daarmee werden de gebinten een voorbeeld van hoe geheugen besloten ligt in materiaal.

Rinus Van de Velde toont in Deep in the jungle of our fiction (2016) een scene geïnspireerd op het verhaal van een geograaf, een personage uit de filmische roman ‘Donogoo Tonka’ van schrijver Jules Romains (1885-1972). De kunstenaar verweefde een nieuw personage in dit bestaande verhaal. Van de Velde bevraagt in dit werk de status van wetenschappelijke kennis en het idee van oorzaak en gevolg in de loop van de geschiedenis.

Tot slot wordt De Rebelse Lusthof (2022) gepresenteerd, een werk van Mercedes Azpilicueta. Dit monumentale tapijt toont fragmenten van een tuin met enorme vruchten. In de tuin bevinden zich verschillende objecten en figuren die verband houden met de geschiedenis van landgoed Oranjewoud in Friesland. Van schrijvers tot rebellen, en van arbeiders tot leden van de Koninklijke Familie. Deze recente aanwinst, die Azpilicueta in opdracht van Arcadia voor de tentoonstelling Paradys maakte, is aanleiding voor een nieuwe installatie van objecten en kostuums, die speciaal voor Seeds of Memory is ontwikkeld. Het werk is voor het eerst te zien.

Mercedes Azpilicueta, De Rebelse Lusthof (detail), 2022, jacquard-textiel (wol, lurex en katoen), collectie Fries Museum, in opd
Mercedes Azpilicueta, De Rebelse Lusthof (detail), 2022, jacquard-textiel (wol, lurex en katoen), collectie Fries Museum, in opd

Katja Novitskova: Model Earth
Gelijktijdig is de eerste museale solotentoonstelling van Katja Novitskova (Estland, 1984) te zien in het Fries Museum. Het werk van Novitskova draait om de relatie tussen ecologie en technologie, tussen de natuurlijke wereld en de digitale wereld. In het bijzonder is Novitskova gefascineerd door het toe-eigenen en in beeld brengen van het landschap en de organismen die daar deel van uitmaken. Ze ziet de menselijke hang naar (het maken van) beeld als uitingsvorm van de meedogenloze expansiedrift van de menselijke soort. Katja Novitskova: Model Earth staat van 11 maart t/m 3 september 2023. 

Het Fries Museum wordt mede gefinancierd door de Provincie Fryslân, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de VriendenLoterij, de Ir. Abe Bonnema Stichting en de Vrienden van het Fries Museum.

© Fries Museum - alle rechten voorbehouden disclaimer privacybeleid