duurzaamheid in textiel: stof tot nadenken
Duurzaam omgaan met textiel is een actueel thema. Tweedehands kleding is populairder dan ooit en vintagewinkels schieten als paddenstoelen uit de grond. Kledingstukken met een gaatje wordt steeds vaker hersteld in plaats van weggegooid. Vroeger was het herstellen van kleding pure noodzaak. Textiel was duur en het repareren ervan was een belangrijke vaardigheid voor veel vrouwen. Scheuren, gaten en slijtplekken werden vakkundig, zo onzichtbaar mogelijk hersteld. Maar hoe zit het vandaag de dag met het repareren van textiel? Wat zijn de verschillen met vroeger? En zijn er ook overeenkomsten? In het Friese dorp Oldeberkoop stond vroeger een huishoudschool waar vaardigheden als textielreparatie uitgebreid behandeld werden. Tegenwoordig bestaat de huishoudschool niet meer en worden dit soort technieken minder aangeleerd.
de stoplap
Op een stoplap leerde men gaten en beschadigingen in textiel te stoppen en repareren. Stoplappen raakten vanaf het einde van de zeventiende eeuw in zwang. Er bestaan verschillende technieken, waarbij de moeilijkheid langzaam werd opgevoerd naarmate de leeftijd en ervaring van de meisjes vorderde. Een vakkundig gemaakte stoplap was belangrijk voor je toekomst, als huisvrouw of eventueel om later zelfstandig geld te verdienen als linnenstopster. Voordat meisjes leerden hoe ze moesten stoppen, kregen ze les in wat weefsels en bindingen zijn. Uit geborduurde data op stoplappen kan men aannemen dat er ongeveer een heel jaar aan een stoplap werd gewerkt met enkele uren handwerk per week.
