Van 11 september 2021 t/m 9 januari 2022 was de uitmuntende collectie (zelf)portretten van de National Portrait Gallery in Londen te zien in Leeuwarden. Icons: topstukken uit de National Portrait Gallery toonde schilderijen, foto’s, beelden, prenten en tekeningen van buitengewone kunstenaars wereldwijd, van Peter Paul Rubens en Anthony van Dyck tot Andy Warhol en Marlene Dumas. Onder de geportretteerden zijn wereldberoemde iconen, van Koningin Elizabeth I en William Shakespeare tot Audrey Hepburn, David Beckham en Malala Yousafzai. Aan de hand van meer dan 100 meesterwerken, verspreid over zes zalen, onderzocht Icons het complexe en fascinerende genre van de portretkunst. Dankzij een grote renovatie van het Engelse museum was de topcollectie voor een keer in Nederland te zien.
Al sinds de prehistorie zijn we gefascineerd door de menselijke beeltenis. Hoe zien we anderen en hoe willen we dat de ander ons ziet? Nog steeds zijn portretten van groot belang om status en zelfbeeld te (be)vestigen. Icons laat zien hoe meesters uit de westerse traditie uiting hebben gegeven aan die fascinatie door de eeuwen heen. De diversiteit en sociale functie van portretkunst worden blootgelegd aan de hand van de thema’s macht, roem, identiteit, zelfportret, vernieuwing en liefde & verlies. Onder de reizende schilderijen is een spectaculair portret van Koningin Elizabeth I uit 1575. Oogverblindende kleding en juwelen symboliseren haar rijkdom en gezag. Ook een zelfportret van de gevierde hedendaagse kunstenaar David Hockney komt naar Leeuwarden. Zonder voorbereidende schetsen of fotografische referenties zette hij zichzelf rechtstreeks levensgroot op het doek. De tentoonstelling wordt aangevuld met diverse werken uit de verzameling van het Fries Museum, waar portretkunst een lange traditie kent en identiteit eveneens een belangrijk thema is. De toegevoegde werken illustreren de dwarsverbanden tussen de Engelse en de Friese collectie. Het tentoonstellingsontwerp is in handen van Karen Polder.
'Zeker twee dozijn werken uit de National Portrait Gallery in Londen zijn elk op zich de reis naar Leeuwarden al waard […] bijzonder mooi ingerichte presentatie in het Fries Museum ★★★★'.
– Volkskrant
audiotour
Duik nog dieper de tentoonstelling in met de audiotour! Schrijver, programmamaker en politicoloog Splinter Chabot neemt je mee langs veertien levensverhalen van de voorvechters en rebellen die verscholen zijn in de tentoonstelling. Zoals dat van de verpleegster Mary Seacole, een van de beroemdste Zwarte, Britse vrouwen van de 19de eeuw die vervolgens in vergetelheid raakte. Of dat van bokser Frank Bruno, die zich opbokste tot wereldkampioen maar daarna publiek verguisd werd nadat hij psychiatrische problemen kreeg. Of denk aan de 20ste-eeuwse kunstenaar Gluck, die als Hannah geboren werd maar later zonder gender als schilder door het leven ging, ver voordat dit maatschappelijk bespreekbaar werd. De audiotour kost € 1,50 en is zowel in het Nederlands als Engels beschikbaar.
★★★★ volkskrant
lees de recensie
publicatie
koop het boek
podcast icons
met natasja kensmil en simone weimans
publicatie
Bij de tentoonstelling verschijnen een Nederlandstalige (176 pagina's) en een Engelstalige publicatie (144 pagina's). De Nederlandse editie bevat vier extra werken uit de National Portrait Gallery en meer dan tien portretten uit de collectie van het Fries Museum. De prijs van beide boeken is € 27,50. De boeken zijn vanaf 11 september te koop via friesmuseum.nl/webshop, in de museumwinkel van het Fries Museum, via Waanders Uitgevers of bij de lokale boekenwinkel.
national portrait gallery
De National Portrait Gallery in Londen werd opgericht in 1856. Met meer dan 215.000 werken heeft het museum de grootste portretcollectie ter wereld. De portretten vertellen de verhalen van invloedrijke mannen en vrouwen uit de geschiedenis. Tot 2023 is het museum dicht voor een grote renovatie. in de tussentijd reizen honderden stukken uit de collectie, die zelden worden uitgeleend, de wereld over. Het Fries Museum is het enige museum in Europa dat Icons laat zien.
Deze tentoonstelling wordt georganiseerd door de National Portrait Gallery, Londen en het Fries Museum.
Icons wordt mede mogelijk gemaakt door de Provincie Fryslân, Gemeente Leeuwarden, Blockbusterfonds, VriendenLoterij, Wassenbergh-Clarijs-Fonteinstichting, Meindersma Sybenga Stichting, Old Burger Weeshuis, Leeuwarder Ondernemersfonds en Stichting Het Nieuwe Stads Weeshuis.
Het Fries Museum wordt mede gefinancierd door de Provincie Fryslân, Gemeente Leeuwarden, VriendenLoterij en Ir. Abe Bonnema Stichting.