Eeuwenlang werd het Friese landschap gekenmerkt door weilanden, sloten, terpen, en karakteristieke boerderijen. Maar de laatste jaren is het landschap drastisch aan het veranderen door de impact van klimaatverandering. Zeker rondom het veenweidegebied zijn de zorgen groot: bodemdaling, verdroging, afnemende biodiversiteit en een toenemende CO₂-uitstoot vormen urgente uitdagingen. Juist hier ontvouwt zich ook een ander verhaal: een verhaal van veerkracht en vernieuwing. Vanaf 24 mei t/m 26 oktober 2025 presenteren het Fries Museum en Arcadia de tentoonstelling Veenweide Atelier: Ontwerpen voor een gezonken moeras. In deze expositie ontdekken bezoekers, aan de hand van kunst en design, nieuwe manieren om in dit landschap te leven. Het onderzoeksproject Veenweide Atelier, onder artistieke leiding van kunstenaar en eco-sociaal ontwerper Henriëtte Waal, ontwikkelt vernieuwende voorstellen voor het veenweidegebied. Samen met boeren, bewoners, wetenschappers en ontwerpers wordt een toekomst geschetst waarin het veenweidegebied leefbaar blijft – voor het veen zelf, de mensen die het land bewerken en bewonen en voor allerlei niet-menselijke soorten die ervan afhankelijk zijn.
Veen is belangrijk voor de soortenrijkdom op onze planeet en fungeert als natuurlijke opslagplaats van CO₂. Het Friese veenweidegebied is met meer dan 90.000 hectare het grootste aaneengesloten veenlandschap van Nederland. Turfwinning, intensieve landbouw en melkveehouderij hebben ervoor gezorgd dat het veen in dit gebied in rap tempo uitdroogt en het land daalt. Om dit proces te keren is het doel gesteld om tegen 2050 de helft van de ontwaterde veengebieden te herstellen. Dit gebeurt door het waterpeil te verhogen, het landschap opnieuw te vernatten en de soortenrijkdom te versterken.
