Hoe kan het dat er zo weinig bekend is over de middeleeuwse Friezen? En waarom is er zo weinig uit die tijd bewaard gebleven over Friesland? Speciaal voor de tentoonstelling Vrijheid, Vetes, Vagevuur is presentator Michael Schaap op onderzoek gegaan. In de 20-minuten durende podcast, die Schaap maakte in opdracht van het Fries Museum, hoor je over de gewelddadige vetemaatschappij waarin de Friezen leefden. Maar ook het eigenzinnige uiterlijk van de Friezen en de kruistochten waaraan ze fanatiek deelnamen passeren de revue. De podcast is vanaf 20 oktober te beluisteren via diverse podcastapps en op friesmuseum.nl/podcast.
De eigenzinnige, imposante en welvarende Friezen waren internationaal beroemd (of berucht) in de Middeleeuwen. De Italiaanse dichter Dante Alighieri gebruikte de Friezen in zijn magnum opus La divina commedia (1307-1321) als eenheidsmaat om de reusachtige Giganten te beschrijven. “Drie Friezen op elkaar geklommen, (hadden) niet (volstaan)”. Maar veel kennis over die tijd lijkt verloren te zijn gegaan. Hoe zag de Fries eruit? Wat weten we over de gewelddadige vetemaatschappij? Waarom namen Friezen massaal ‘het kruis aan’ en sloten ze zich aan bij kruistochten? En informatie is niet het enige dat verloren gegaan is. Van de honderden kerken, kloosters en stinsen bleven slechts één klooster en één stins bewaard. Hoe kan dat? Michael Schaap onderzoekt deze vragen en meer, samen met Diana Spiekhout, conservator van de tentoonstelling, en Hans Mol, emeritus hoogleraar Friese middeleeuwse geschiedenis.
Over Michael Schaap
Michael Schaap is documentairemaker, programmamaker en regisseur. Hij is onder andere bekend van documentaire De Viagraman (2009) en de serie De Hokjesman (2013). In De Hokjesman ging Schaap op een antropologische zoektocht naar subculturen in Nederland. De serie werd genomineerd voor de Zilveren Nipkowschijf in 2016.
Vrijheid, Vetes, Vagevuur
Van 10 september 2022 tot en met 7 mei 2023 presenteert het Fries Museum Vrijheid, Vetes, Vagevuur: de middeleeuwen in het Noorden. De tentoonstelling toont nieuwe wetenschappelijke inzichten over de samenleving van het noorden in de volle en late middeleeuwen. Het Friesland van toen (Tota Frisia) strekte zich uit van de huidige provincie Friesland tot aan de Wezer in het Duitse Ostfriesland. In tegenstelling tot elders in Europa bestuurden de Friezen zichzelf, kozen ze hun eigen rechters, hadden ze een eigen taal en een eigen kenmerkende kledingstijl. Aan de hand van de rijke archeologische collectie middeleeuwse voorwerpen van het Fries Museum, aangevuld met (inter)nationale bruiklenen, komt de eigenzinnige, verdwenen wereld van Friesland tussen 1067-1567 tot leven. Deze grote tentoonstelling sluit naadloos aan op het hooggewaardeerde Wij Vikingen in 2019.
Deze podcast werd gemaakt door:
Presentatie en regie Michael Schaap
Montage Alexander Weeber
Met dank aan Hans Mol en Diana Spiekhout
Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds (het publieke stimuleringsfonds voor beeldende kunst en cultureel erfgoed), Prins Bernard Cultuurfonds, Provincie Fryslân, Wassenbergh-Clarijs-Fontein Stichting, Leeuwarder Ondernemerfonds, Stichting Het Nieuwe Stads Weeshuis en het Old Burger Weeshuis
Het Fries Museum wordt mede gefinancierd door de Provincie Fryslân, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gemeente Leeuwarden, de VriendenLoterij, de Ir. Abe Bonnema Stichting en de Vrienden van het Fries Museum